برداشت یک دانشمند از نکته هایی در مورد جنین شناسی در قران

منبع این مقاله سایت eholyquran

نویسنده: دکتر کیث مور

عضو کالج آناتومی کانادا، دکتر فلسفه و پروفسور جنین شناسی بخش آناتومی دانشگاه پزشکی دانشگاه تورنتو در کانادا

مترجم: دکتر عبدالله گیلانیعضو کالج جراحان آمریکا، لس آنجلس، کالیفرنیا

گزارشهایی در باره تولید مثل و نمو جنین در چندین بخش های مختلف در قران ذکر شده است،

ولی فقط در سال های اخیر است که معنای علمی برخی از این آیات کاملا فهمیده شده است.

تاخیرطولانی در فهم درست این آیه ها، بطور کلی به علت ترجمه و تفسیرهای نارسا و نادرست

و نبودن آگاهی از دانش علمی بوده است.

توجه و علاقه درباره شرح معانی این آیات قرآنی امر تازه ای نیست.

مردم در زمان پیامبر (ص) از او پرسش های گوناگون  درباره معانی این آیات مربوط به تولید مثل می نمودند.

پاسخ های پیامبر پایه برخی احادیث پس از او شده است.

ترجمه آیات قرآن به زبان انگلیسی که در این مقاله آورده شده، از سوی شیخ عبدالمجید زیندانی،

پروفسور تحقیقات اسلامی در دانشگاه ملک عبدالعزیز در جده کشور عربی سعودی می باشد.

"... او شما را در رحم مادران تان مرحله پس از مرحله تاریکی های سه پوشش می آفریند ..."

این آیه 6 از سوره 39 (سوره زمر)  می باشد.

تاریخ روشن نمیکند که از چه زمانی انسان ها به تولید و نمو انسان در رحم پی برده اند

ولی اولین نقاشی در رحم به وسیله (لئوناردو داوینچی) در قرن پانزدهم میلادی ترسیم شده

و در قرن دوم میلادی گالن (جالینوس) به شرح جفت و لایه های جنینی در کتابی به عنوان "تشکیل جنین" پرداخت.

در نتیجه پزشکان قرن هفتم  احتمالا میدانستند که نمو جنین در رحم صورت میگیرد

ولی گمان نمیرود که آنها از جریان نمو جنین انسان به صورت مراحل آگاهی می داشتند،

گر چه (ارسطو) در قرن چهارم پیش از میلاد نمو مرحله ای جنین جوجه مرغ را شرح داد.

آگاهی از این که جنین انسان به گونه ی مرحله ای رشد می کند تازه در قرن پانزدهم

برای اولین بار مورد بحث و نقاشی قرار گرفت.  ²

پس از این که در قرن هفدهم، میکروسکوپ به وسیله (لوُن هوک) کشف شده

مراحل رشد جنینی جوجه به مورد تشریح (میکروسکوپی) درآمد.

مرحله ای بودن نمو جنین انسانی برای اولین بار در قرن بیستم به وسیله (استرتر) در سال 1941 گزارش شد

و در 1972 (اوراهیلی) به گونه ای دقیق تر آن را بیان نمود.

"سه پوشش تاریکی" ذکر شده در قران احتمالا به سه لایه

 1- جدار شکم 

 2- جدار رحم

 3- جدار جفت و پرده جنینی توجه داشته است.

گر چه تفسیرهای دیگری از این اظهار شده است. ولی از نکته دید جنین شناسی این منطقی ترین برداشت میباشد.

" آنگاه، که او را به مانند قطره ای در جای امنی قرار دادیم ..."

این اظهار از سوره 23 (مومنون) آیه 13 است.

قطره نطفه  به عنوان (اسپرم یا اسپرماتوزن) تفسیر و تعبیر شده است.

تفسیر پر معنی تر این است که اشاره به (زایگوت) نطفه ی سلولی مخلوط از تخم مادر و اسپرم پدر است

که سپس تقسیم شده تا به (بلاستوسیست) تبدیل شود و در رحم "جای امن" کاشته شود.

این تفسیر با آیه ی دیگری از قران حمایت میشود که اظهار نماید

" وجود انسان از قطره ای مخلوط خلق میشود."

در این برداشت، (زایگوت) از به هم پیوستن (اسپرم) مرد و تخم (اووُم) زن درست میشود

و در قرآن به عنوان " قطره مخلوط " ذکر شده است.   ³  

" ... سپس آن قطره را بصورت موجودی زالو مانند می سازیم ..."

این بیان از سوره 23 (مومنون)  آیه 14 می باشد. واژه "علق" اشاره به زالو یا خون آشام دارد.   ⁴  

این شرحی مناسب از آن مرحله جنینی است که از روزهای 7 تا 24 که جنین به جدار داخل رحم چسبیده و آویزان است

همانگونه که زالو به پوست می چسبد و نیز همانگونه که زالو از میزبان خون می مکد،

بسیار شگفت انگیز است که شباهت زیادی بین مرحله جنینی 23 – 24 روزه انسان و زالو وجود دارد

از آنجائی که در قرن هفتم ( که این اظهارات در قرآن بیان شده )، پزشگان میکروسکوپ و عدسی نداشتند

تا این جزئیات میکروسکوپی شکل شبه زالویی و جنین را بررسی نمایند، از این حقیقت آگاهی نداشتند.

در اوایل هفته چهارم جنین انسانی به زحمت با چشم دیده میشود چون از یک دانه گندم کوچک تر است.

" ... سپس از حالت زالوچه مانند، چیزی شبیه تکه جویده شده می سازیم ..."

این نیز از سوره 23 (مومنون)  آیه 14 می باشد.

واژه عربی "مضعه" به معنای شیء جویده شده یا تکه جویده شده است.

در انتهای هفته چهارم، جنین انسانی شبیه یک تکه جویده شده است.

این قیافه شبیه تکه جویده شده از کجاست که (سومایت) ها، همان زوائد آغاز ایجاد ستون فقرات میباشد.

" ... سپس از تکه جویده شده مانند، استخوان ها ساخته و استخوان ها را با ماهیچه و بافت نرم می پوشاند"

این اظهار نیز ادامه سوره 23  (مومنون)  آیه 14 است که نمایان تشکیل استخوان ها و ماهیچه ها میباشد.

این مطابق با دانش مرحله رشد جنینی است. ابتدا استخوان ها مانند غضروف میباشند،

سپس ماهیچه ها (گوشت)، دور آنها را میپوشاند.

در ادامه سوره 23  (مومنون) آیه 14 آمده است:

" ... سپس از این موجودی دیگر می سازیم"

این اشاره به شکل شبیه انسان در جنین هشت هفته است.

در این مرحله، جنین، مشخصات ویژه انسانی را با آغاز تولد اعضاء داخلی و خارجی دارا میشود

و در همین مرحله پس از هفته هشتم جنین انسانی از نام (امبریو) به (فتوس) نامگذاری میشود.

این احتمالا همان موجود تازه ای هست که در این آیه به آن اشاره شده.

" ... و او (خداوند، آفریدگار) به شما شنوایی و بینایی و احساس و ادراک داده است ..."

این بخش از سوره 32 (سجده) آیه 9 میباشد که تولید حس شنوایی و بینایی و احساس و درک

به همین ترتیب تولید میشوند که از نظر علم جنین شناسی درست است.

ابتدای تولید گوش داخلی پیش از آغاز تولید چشم بوده و مغز (محل احساس ها) از همه دیرتر حالت ویژه میگیرد.

" ... سپس از تکه ای شبیه گوشت جویده، بخشی به گونه ی بافت ویژه مشخص و بخشی هنوز ویژه نشده ... آفریدم ..." 

این بخش سوره 22 (حج) آیه 5 به نظر میرسد اشاره به این نکته دارد

که در این مرحله جنینی بخشی از بافت ها (برای کاری ویژه) اختصاص داده شده

و بخشی از بافت ها هنوز (کارشان) اختصاصی نشده است.  ⁵

برای نمونه هنگامی که استخوان های غضروفی تازه مشخص شناخته میشوند،

بافت پیوندی  (مزن کایم) دور آ ن استخوان های غضروفی هنوز مشخص نشده است.

بعدها این بافت به صورت مشخص ماهیچه ها و زرپی ها و لیگامنت ها آشکار میگردند.

" ... ما مقرر میداریم هر که را خواسته باشیم تا مدتی معین در رحم بماند ..."

این بخش از سوره 22  (حج) آیه 5 به نظر میرسد اشاره به این معنا دارد که خدا تعیین میفرماید

کدامین جنین ها تا زمان مقرر در رحم بمانند.

دانش پزشکی میداند که بسیار جنین ها در اولین ماه جنینی میافتند و فقط در حدود 30 در صد از تخم های جفت شده،

(زایگوت) ها تا پایان رشد جنینی و تولد زنده میمانند.

در معنای این آیه نیز تفسیر شده که خدا مقرر میفرماید که جنین پسر یا دختر بشود.

تفسیر و برداشت معنای دقیق و حقیقی آیه های قرآن در مورد رشد انسان در مراحل جنینی،

در قرن 7 میلادی (زمان وحی قران) به علت محدود بودن دانش انسانی آن زمان،

ممکن نبوده است و حتی صد سال پس از آن نیز امکان فهم دقیق آن وجود نداشت.

امروزه ما میتوانیم این آیات را خوب بفهمیم چون دانش جنین شناسی امروز، این فهم نوین را برایمان ممکن میسازد.

بدون تردید در قرآن آیه های دیگری مربوط به رشد انسان وجود دارد که با پیشرفت های علمی آینده بهتر درک خواهند شد.

---

- پانوشت:

1- نویسنده این مقاله کتاب قطوری درباره جنین شناسی انسان نوشته که در دانشگاه های پزشکی آمریکا

     و دیگر کشورهای دنیا، تدریس میشود و علاقه فراوانی به تاریخ جنین شناسی دارد. 

2- هشت سال پس از نزول قرآن (مترجم)

3- که در زیر میکروسکوپ مانند قطره ای است گرد با جدار. (مترجم)

4- معنای دیگر علق یا علقه: زالوچه در حال آویزان (در رحم) میباشد. (مترجم)

5- که امروزه ما به عنوان بافت ویژه نشده (استم سلز) میشناسیم. (مترجم)

 

---

  ترجمه انگلیسی این مقاله